ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΙΣ ΤΟΥ ΕΒΡΟΥ 2022

                                    Ἀριθμ. Πρωτ.: 459/06-05-2022

    Δ Α Μ Α Σ Κ Η Ν Ο Σ

ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΑI ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ, ΟΡΕΣΤΙΑΔΟΣ ΚΑΙ ΣΟΥΦΛΙΟΥ

ΠΡΟΣ ΤΟ ΧΡΙΣΤΕΠΩΝΥΜΟN ΠΛΗΡΩΜΑ

ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΥΤΟΥ

 

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΙΣ ΤΟΥ ΕΒΡΟΥ

 

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,

Αὐτές τίς μέρες ἡ Ἑλληνική Πολιτεία, ἡ Ἐκκλησία καί ὁ λαός μας γιορτάζει μέ διάφορες ἐκδηλώσεις τήν 102η ἐπέτειο ἀπό τήν ἀπελευθέρωση τοῦ Ἕβρου καί τήν ἐνσωμάτωσή τῆς περιοχῆς στόν ἐθνικό κορμό. Εἶναι μία ἐπέτειος μνήμης καί εὐθύνης. Μνήμης καί τιμῆς γιά ὅλους ἐκείνους πού ἀγωνίσθηκαν, κατά τά δίσεκτα χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας γιά τήν ἐλευθερία, ἀλλά καί εὐθύνης δικῆς μας γιά τήν ἀκεραιότητα, τήν πρόοδο καί τήν εὐημερία αὐτοῦ τοῦ τόπου, γιά τήν ἀπελευθέρωση τοῦ ὁποίου οἱ πρόγονοί μας θυσιάσθηκαν. Εἶναι ἀδιαμφισβήτητο τὀ γεγονός ὅτι οἱ πρόγονοί μας ἀγωνίσθηκαν ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος καί ὅλα αὐτά τά χρόνια ἡ Πίστη τους καί ἡ Ἐκκλησία τους ἦταν ἐκεῖνα τά θεμέλια πού τούς ἐνέπνεαν στόν διαρκῆ ἀγῶνα τους γιά τήν ἐπιβίωση τοῦ Γένους.

Ἡ γνώση τῆς ἱστορίας καί ἡ ἐπιβίωση τῆς ἐθνικῆς ἰδιοπροσωπίας εἶναι ἰδιαίτερα ἐπιτακτική ἀνάγκη στήν ἀκριτικὴ περιοχὴ τῆς Θράκης. Ἡ Ἐκκλησία ἀνάμεσα στίς προτεραιότητές της,  ἐκτός ἀπό τήν κύρια ποιμαντική της διακονία, ἔχει καθῆκον καί ὑποχρέωση νά συμβάλει στήν ἀνάδειξη τῆς ἱστορικότητος καί τῆς ταυτότητος τοῦ τόπου καί τοῦ πιστοῦ λαοῦ της.

Στοιχεῖο πού θά πρέπει ἐδῶ νά τονίσουμε εἶναι ἡ ἐνεργός συμμετοχή τῶν Θρακῶν στούς ἐθνικούς ἀγῶνες ὁλοκλήρου τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ὁ Θρακικός Ἑλληνισμός τόσο τοῦ Βόρειου καί τοῦ Ἀνατολικοῦ ὅσο καί τοῦ Δυτικοῦ τμήματος τῆς Θράκης διαδραμάτισε ἀξιόλογο ρόλο μέ τήν ἀντιστασιακή του δράση κυρίως, κατά τούς ἀγῶνες τῆς Ἐθνεγερσίας τοῦ 1821.

Σήμερα, μέ ἀφορμή τήν ἐπέτειο τῆς ἀπελευθέρωσης τῆς Ἀνατολικῆς καί Δυτικῆς Θράκης  τό 1920, ἀνακαλεῖται στή μνήμη μας αὐθόρμητα καί μία ἄλλη θλιβερή ἐπέτειος· αὐτή τῆς συμπλήρωσης 100 χρόνων ἀπό τήν Καταστροφή τοῦ ἑλληνισμοῦ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τοῦ Πόντου, τῆς Καππαδοκίας καί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης. Τό κόστος αὐτῆς τῆς Καταστροφῆς γιά τόν Ἑλληνισμό ἦταν τρομερό. Ξερριζώθηκε ἀπό τίς πατρογονικές του ἑστίες καί ἐξοντώθηκε ἀπάνθρωπα τό ἑλληνικό στοιχεῖο τῆς Ἀνατολῆς. Ἡ δραματική κατάληξη τῆς Μικρασιατικῆς Ἐκστρατίας αὐτῆς καί τά παρασκήνιά της πρέπει νά διδάσκουν τούς Ἕλληνες καί νά ἀποτελοῦν παραδείγματα, πού θά βοηθοῦν μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ στήν ἐπιβίωση τῆς Ρωμιοσύνης μέσα σέ ἕναν ἀνελέητο, ἀδιάφορο καί σκληρό κόσμο.

Ἡ Μικρασιατική Καταστροφή καί ἡ ἐκκένωση τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης μέ τήν ἐπαίσχυντη Συνθήκη τῶν Μουδανιῶν τό 1922 εἶχαν σάν ἀποτέλεσμα ὅπως εἰπώθηκε, τήν ἐξόντωση τοῦ Ρωμαίικου στοιχεῖου. Ὅσοι ἐπέζησαν ἀπό τά βασανιστήρια καί τίς θηριωδίες ἀναγκάζονται νά προσφυγοποιηθοῦν καί νὰ καταφύγουν στήν κυρίως Ἑλλάδα. Ἡ Μικρά Ἀσία, ὁ Πόντος, ἡ Καππαδοκία καί ἡ Ἀνατολική Θράκη ἀποστεροῦνται πλέον τοῦ ἑλληνικοῦ στοιχείου πού τίς πλούτιζε καί δημιουργοῦσε ἐκεῖ ἕνα ἀμάλγαμα πολιτισμοῦ.

Ἡ Καταστροφὴ τοῦ 1922, ἔρχεται νά ὁλοκληρώσει Ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ 1453. Τό 1922 ἔχουμε τήν βίαιη διακοπή τῆς μακραίωνης ἑλληνικῆς, πολιτιστικῆς, πολιτισμικής καί καλλιτεχνικῆς παρουσίας στήν Ἀνατολή· πού χάνει τά ἑλληνότροπα ήθη καί τίς παραδόσεις της μέ ἀποτέλεσμα τόν οἰκονομικό μαρασμό καί τήν μεταμόρφωσή  της. Οἱ ἐπήλυδες Τοῦρκοι ἔχουν πλήρη ἄγνοια τοῦ τόπου πού τώρα κατοικοῦν καί τοῦ μεγαλείου τῆς ἱστορίας καί τοῦ πολιτισμοῦ του. Ὡς ἀποτέλεσμα ὁ χῶρος τῆς Ἀνατολῆς ὑφίσταται μία καθολική καί μόνιμη ἀλλοτρίωση.

Ἡ Καταστροφή αὐτή εἶναι ἡ μεγαλύτερη στήν μακραίωνη ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Γένους. Σήμερα, παρὰ τήν ἀποσιωποίηση πού ἐπιχειρήθηκε, ἡ Μικρασιατική καί ἡ Θρακική Καταστροφή καί ἡ Ποντιακή Γενοκτονία, παραμένουν στή συνείδηση τοῦ Ἕλληνα ἀνοικτές πληγές. Πιστεύω ὅτι ἡ ἄγνοια τῆς μακραίωνης αὐτῆς ἱστορίας τοῦ Γένους μας εἶναι μεγάλο ἔλλειμμα τῆς ἐκπαίδευσής μας. Στό ἐρώτημα τί χρειάζεται ἡ γνώση καί ἡ μνήμη τῆς ἱστορίας ἀπαντοῦμε ὅτι μαζί μέ τή γλῶσσα ἡ ἱστορία εἶναι ὁ κύριος πυλώνας τῆς ἐθνικῆς αὐτογνωσίας καί ἡ πηγή τῆς ταυτότητάς μας. Ἡ πολύτιμη ἱστορική μνήμη εἶναι ὁ βασικός τροφοδότης γιά κάθε προσπάθεια διασφάλισης τῆς ἀκεραιότητας, τῆς προόδου καί τῆς εὐημερίας τῆς Πατρίδας μας, ἰδιαίτερα σέ μία ἐποχή πού δυστυχῶς ἀμφισβητοῦνται τά σύνορα της.

Τά γεγονότα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, οἱ διωγμοί, οἱ καταστροφές, ὁ χαλασμός, ὁ ξεριζωμός, οἱ ὠμότητες, ἡ προσφυγιά εἶναι ἀδιαμφισβήτητα καί δέν ἐπαφίενται στίς ἰδεοληψίες κανενός. Εἶναι ἡ ἱστορία μας χειροπιαστή, ζῶσα, καθημερινή  μνήμη. Εἶναι μαρτυρία πιστότητος, εἶναι ἱστορία πόνου, θυσίας, αἵματος, δακρύων καί θανάτου ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος.

Ἀγαπητοί μου,

Ἐπειδή ζοῦμε σέ ἕναν κόσμο, πού εἶναι ἀπορροφημένος ἀπό τά μάταια καί ἐφήμερα τοῦ παρόντος κόσμου καί ὑπάρχει ἔντονη τάση νά ξεχνᾶμε ἤ νά ἀγνοοῦμε ἤ νά ἑρμηνεύουμε αὐθαίρετα τήν ἱστορία μας, καλούμεθα σήμερα μέ ἀφορμή αὐτές τίς ἐπετείους κάτω ἀπό τήν ραγδαία διάδοση τῶν προκλητικῶν προτάσεων τῆς παγκοσμιοποίησης νά διαχειρισθοῦμε τήν εὐθύνη τῆς ἐπανάκτησης τῆς συλλογικῆς μας μνήμης.

Στή πορεία τοῦ σύγχρονου ἑλληνισμοῦ φωτεινοί ὁδηγοί καί πρέσβεις εἶναι οἱ ἅγιοι μάρτυρες, κληρικοί καί λαϊκοί,  τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, πού σφαγιάσθηκαν καί ὁμολόγησαν γιά τήν πίστη τοῦ Χριστοῦ ὑπερασπιζόμενοι τήν πονεμένη Ρωμιοσύνη. Ἄς φυλάξουμε στήν μνήμη μας τίς ἀλησμόνητες Πατρίδες καί νά μήν ξεχάσουμε τόν πολιτισμό πού οἰκοδόμησε τὀ Γένος μας στήν εὐλογημένη γῆ τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης, τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τῆς Ἰωνίας, τοῦ Πόντου, τῆς Καππαδοκίας. Ἄς μήν ξεχάσουμε τίς ρίζες καί τίς καταβολές μας καί τόν ἀγῶνα τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου γιά τήν ἐπιβίωση τῆς Ρωμιοσύνης. Ἄς μήν ξεχνᾶμε ποτέ ὅτι ἡ ἱστορία εἶναι ἕνα βιβλίο πού συνεχίζεται νά γράφεται μέ αἷμα καί θυσίες.

Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί εὐλογιῶν

†Ὁ Διδυμοτείχου, Ὀρεστιάδος καί Σουφλίου Δ Α Μ Α Σ Κ Η Ν Ο Σ