ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ
ΤΗΣ Α.Ε ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
κ. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
ΥΠΟ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ, ΟΡΕΣΤΙΑΔΟΣ ΚΑΙ ΣΟΥΦΛΙΟΥ κ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
«Η πόλις του Διδυμοτείχου, η πόλις των Κάστρων, των θρύλων και της Ιστορίας, με αισθήματα ιδιαιτέρας χαράς, μετά παλμών ιεράς συγκινήσεως και με ανυπόκριτο ενθουσιασμό, σας υποδέχεται σήμερα, επ’ ευκαιρία του εορτασμού του πολιούχου της Αγίου Αθανασίου του Μεγάλου, Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας. Συμπίπτει η δε επίσκεψή αυτή με την έναρξη των επετειακών εκδηλώσεων επί τη συμπληρώσει 100 ετών από της απελευθερώσεως της Θράκης και της ενσωματώσεώς της στον εθνικό κορμό κατά το έτος 1920.
»Η άμεση ανταπόκρισή σας στην πρόσκληση που σας υποβάλαμε μαζί με τον Εντιμότατο Δήμαρχο της πόλεως κ. Ρωμύλο Χατζηγιάννογλου έχει ασφαλώς πολλαπλούς συμβολισμούς. Διότι επισκεπτόμενος ο πρώτος πολίτης της χώρας την ακριτική αυτή περιοχή, όπου συναντώνται η Ανατολή με τη Δύση, ο Βορράς με το Νότο, δύο θρησκείες και τρεις πολιτισμοί, πρωτίστως εκδηλώνει το προσωπικό σας ενδιαφέρον γι’ αυτόν τον τόπο. Άλλωστε το ανύστακτο ενδιαφέρον Σας για τη Θράκη το επιδείξατε άμα τη αναλήψει των υψηλών καθηκόντων σας όχι μόνο με τις επανειλημμένες επισκέψεις σας αλλά και με την προσωπική σας παρέμβαση για επίλυση ζωτικής σημασίας θεμάτων, που απασχολούν την περιοχή. Διατρανώνει επίσης το γεγονός ότι η Ελληνική Πολιτεία αφουγκράζεται την αγωνία όλων μας για το μέλλον του τόπου και για τα πολλαπλά προβλήματα που αντιμετωπίζει στην καθημερινότητά του. Η παρουσία σας εδώ Εξοχώτατε δίδει ελπίδα και παρηγοριά στους ακρίτες μας οι οποίοι ενίοτε αισθάνονται απομονωμένοι από τα κέντρα λήψεως των αποφάσεων.
»Μπορεί βέβαια η πόλις μας σήμερα να βρίσκεται στην εσχατιά της Πατρίδος, όμως έχει ένα πολύ ένδοξο παρελθόν, διότι άλλοτε βρισκόταν στο κέντρο των εξελίξεων. Έχει μακραίωνη ιστορία που ξεκινάει από τούς προϊστορικούς χρόνους, περνάει στο Ρωμαίο αυτοκράτορα Τραϊανό, που προς τιμήν της συζύγου του την ονομάζει Πλωτινούπολη και φθάνει στο αποκορύφωμα της δόξας της κατά την βυζαντινή εποχή και ιδιαίτερα στα χρόνια της δυναστείας των Παλαιολόγων. Αλλά και στα ύστερα χρόνια κτίζεται εδώ το 1421 το αρχαιότερο Τέμενος των Βαλκανίων, πράγμα που δηλώνει την γεωπολιτική και στρατηγική σημασία που είχε αυτή η πόλη για όλους όσους την κατείχαν κατά καιρούς, λόγω της γεωγραφικής της θέσεως, της γειτνίασής της με την Βασιλεύουσα και του απόρθητου Κάστρου της. Την ιστορική της αίγλη μαρτυρούν τα μνημεία της· η Πλωτινούπολη με τα ψηφιδωτά της, το Βυζαντινό Κάστρο της, τα υπολείμματα των παλαιολόγειων μονών της, οι μεταβυζαντινοί Ναοί της με τα υπέροχα τέμπλα τους, αλλά και τα νεοκλασσικά αρχοντικά της.
»Σήμερα η τοπική Εκκλησία μας, τιμά, Εξοχώτατε, τον πολιούχο της, τον πρόμαχο και στύλο της Ορθοδοξίας, η ζωή του οποίου ήταν ένας συνεχής αγώνας για την περιφρούρηση και την στερέωση της ορθοδόξου πίστεως, η οποία κινδύνευε να αλλοιωθεί και να παραχαραχθεί από την αίρεση του Αρείου. Εναντίον αυτής της ολέθριας πλάνης ηγωνίσθη με σθένος και ακατάβλητο ηρωισμό «ο αγιώτερος των ηρώων και ο ηρωϊκότερος των αγίων» όπως χαρακτηρίσθηκε ο προστάτης άγιος μας.
»Με εφόδια την βαθειά πίστη του και την άρτια και ακριβέστατη δογματική του συγκρότηση αναλαμβάνει τον αντιαιρετικό αγώνα όταν ακόμη ήταν διάκονος στην Αλεξάνδρεια. Λαμβάνει μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο το 325 και με ατράνταχτα επιχειρήματα αποδεικνύει το ανεπέριστο των δογμάτων του Αρείου. Συνεχίζει τον ίδιο αγώνα ως Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας παρά τους διωγμούς και τις αφόρητες πιέσεις που υφίστατο. Πέντε φορές κατόρθωσαν οι αιρετικοί να πετύχουν την δίωξη και την εξορία του. Δεκαέξι και πλέον χρόνια έμεινε εξόριστος. Παρά ταύτα εκείνος παρέμεινε σταθερός και ακλόνητος, υπέρμαχος της Ορθοδοξίας, απέκρουσε αποτελεσματικά την πλάνη, παρέμεινε ασυμβίβαστος και στερέωσε το ορθόδοξο φρόνημα, το οποίο με τους αγώνες των Πατέρων και των προγόνων μας εκληροδοτήθη και σε εμάς.
»Ιδιαίτερα εδώ στη Θράκη η χριστιανική ζωή είναι ταυτόσημη με την μαρτυρική ζωή. Αυτό βέβαια μπορεί να υπηχεί παράδοξα στα ώτα των πολλών, όμως για τους ανθρώπους της Θράκης είναι βίωμα, τρόπος και στάση ζωής. «Γίνεσθε μοι μάρτυρες, ότι εγώ μάρτυς ειμί». Σταυρός και Ανάσταση εδώ στη Θράκη είναι καθημερινή μαρτυρία. Οι πρόγονοί μας έχοντας προσηλωμένο το βλέμμα στο Σταυρό έμειναν ακλόνητοι στην πίστη τους και πότισαν με το αίμα τους και τον ιδρώτα του αγώνα τους αυτό τον τόπο. Όπως ο Μέγας Αθανάσιος παρέμειναν ασυμβίβαστοι, ακλόνητοι, παρά τους διωγμούς, κράτησαν για 600 ολόκληρα χρόνια αναμμένη στην καρδιά τους την φλόγα της πίστεως και του ελληνισμού.
»Το όνειρο όμως αιώνων για τους ζώντες αλλά και τους τεθνεώτες Έλληνες της Θράκης, που για 600 περίπου χρόνια έμειναν με τον καημό της εθνικής λύτρωσης, το Μάϊο του 1920 έγινε πραγματικότητα. Ο ελληνικός στρατός μετά την παράδοση της περιοχής από τις συμμαχικές δυνάμεις απελευθέρωσε, τη μία μετά την άλλη, τις πόλεις της Θράκης, την Κομοτηνή, το Δεδέ – αγάτς, που μετωνομάσθη σε Αλεξανδρούπολη, το Διδυμότειχο, την Αδριανούπολη, τη Ραιδεστό, τις Σαράντα Εκκλησιές κ.λ.π. Έτσι ως τα τέλη Ιουλίου του 1920 ολόκληρη η Θράκη κατελήφθη από τον ελληνικό στρατό, πού παρήλαυνε ως ελευθερωτής ξεσηκώνοντας τα καταπιεσμένα πατριωτικά αισθήματα των ενθουσιώντων και συγκινημένων Θρακών. Την ανάμνηση αυτού του εξαιρετικού γεγονότος, της απελευθέρωσης και στη συνέχεια της ενσωμάτωσης της Θράκης στον κορμό της Μητέρας Ελλάδας τιμούν φέτος η τοπική μας Εκκλησία και η Πολιτεία, επί τη συμπληρώσει εκατονταετηρίδος. Απονέμοντας συγχρόνως την προσήκουσα τιμή στη μνήμη των εθνομαρτύρων της Θράκης, οι οποίοι με το αίμα του μαρτυρίου τους επότισαν το δένδρο της ελευθερίας με κορυφαίο τον Οικουμενικό Πατριάρχη Κύριλλο τον Στ’ (†18 Απριλίου 1821).
»Το πνεύμα της Ρωμηοσύνης όλους αυτούς τους αιώνες πυροδοτούσε και εμψύχωνε την αντίσταση του Γένους και την ελπίδα του ξεσηκωμού. Αυτό το πνεύμα το οποίο καλλιεργείτο από την Εκκλησία ανέδειξε τους διδασκάλους του Γένους, που μεταλαμπάδευσαν την ιστορία και την παράδοσή του. Αυτό το πνεύμα ανέδειξε νεομάρτυρες, οι οποίοι δίδαξαν τον λαό με τον λόγο και την προσευχή, κυρίως όμως με το μαρτύριό τους. Όταν διαβάσει κανείς το Νέο Μαρτυρολόγιο του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, τότε εκπλήσσεται και συγκινείται από το παλλόμενο πνεύμα της Ρωμηοσύνης, την ακατάβλητη μαχητικότητά της όπως φαίνεται από τη στάση των διωκόμενων κατά την ώρα της δοκιμασίας .
»Αυτή η αιχμαλωσία ήταν μαρτυρική. Ήταν μία πορεία του Γένους μέσα σ’ ένα συνεχή και ανηλεή διωγμό. Ήταν μία πορεία με εκατόμβες αίματος και μαρτυρίου, γι’ αυτό και ο Φώτης Κόντογλου έκανε λόγο για την «πονεμένη Ρωμηοσύνη». Πέρα από τούς νεομάρτυρες, μαρτύριο αντιμετώπιζαν και οι κληρικοί, οι οποίοι σήκωσαν όλο το βάρος της δουλείας, τον στεναγμό και τον πόνο του Γένους. Καθ’ όλη την διάρκεια της Τουρκοκρατίας εξακολουθούσε να υπάρχει ζωντανό το πνεύμα της Ρωμηοσύνης, ως παράδοση και πολιτισμός, ως πορεία προς τον αγιασμό και την θέωση, ως έκφραση αξιοπρέπειας και ρωμαίϊκου φρονήματος.
»Ο Ρωμηός δεν έγινε υποχείριο των ξένων, δεν υποτάχθηκε το πνεύμα του και γνωρίζει σαφώς, ότι είναι κληρονόμος μιας μακραίωνης παράδοσης, υπέρτερης της δυτικής. Ξέρει να αντιμετωπίζει με γενναιότητα και θάρρος τις καταστάσεις, να θυσιάζει το ατομικό συμφέρον για το κοινό καλό, να ζει την ελευθερία ακόμη και μέσα σε δύσκολες κοινωνικές καταστάσεις, παραμένοντας ελεύθερος από εσωτερικές και εξωτερικές εξαρτήσεις.
»Ο Ρωμηός ποτέ δεν θέλησε να κατακτήσει εκτάσεις και θησαυρούς μόνο. Θέλησε κυρίως να κερδίζει καρδιές και ψυχές. Θέλησε να φωτίζει λαούς, όλους τους λαούς. Η Ρωμιοσύνη δεν καταλύθηκε το 1204, ούτε το 1453. Συνέχισε να υπάρχει και να κραταιώνεται στις καρδιές των προγόνων μας. Η Ρωμιοσύνη αντιπαρήλθε τους απηνείς διωγμούς που υπέστη και συνεχίζει να αντιστέκεται σθεναρά στη διαρκή και αφόρητη πίεση της συρρίκνωσης και της παγκοσμιοποίησης.
»Η Ρωμιοσύνη σήμερα υπάρχει και πάλλεται δυναμικά στις καρδιές όσων αισθάνονται Ρωμηοί απανταχού της Γης. Η Ρωμιοσύνη είναι οικουμενική, υπερεθνική, ορθόδοξη, ως πρόταση ζωής στο επί θύραις μετανεωτερικό σκοτάδι. Είναι πάντα εδώ και έχει και πάλι ανάγκη για ήρωες. Ήρωες, όμως, άλλου είδους και άλλης συμπεριφοράς. Αν, κατά το παρελθόν, αναζήτησε τον απροσκύνητο αγωνιστή ενάντια στον κατακτητή, σήμερα, αναζητεί τον ακλόνητο μαχητή, ενάντια στην ασυνέπεια, στον ατομισμό, στις εύκολες λύσεις και στα κούφια λόγια. Όσο είχε κάποτε ανάγκη τα μπαρουτοκαπνισμένα μπαϊράκια, τόσο έχει σήμερα ανάγκη το φιλότιμο και την προσωπική ευθύνη του καθ’ ενός από εμάς.
»Η φετινή επέτειος μας καλεί για μία ηρωική έξοδο. Έξοδο προς τον πλησίον, τον συμπατριώτη, τον συνάνθρωπο. Οι δυσκολίες, εκτός από τον πόνο που προκαλούν, μας προσφέρουν και μία ευκαιρία συνάντησης με την αλληλεγγύη και τη συλλογικότητα, ως νοημάτων ζωής, μία ευκαιρία συνάντησης με τον βαθύτερο εαυτό μας, τους πόθους μας και τα όνειρά μας για μία Πατρίδα, που θα λάμπει ως Φάρος… όπως παλιά…. όπως πάντα.
»Ο λαός του Έβρου, ο λαός της Θράκης είναι λαός πιστός στις παραδόσεις του Γένους, Εξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε. Κρατάει όσα παρέλαβε από τους προγόνους του. Ακολουθεί τα ίχνη των φωτεινών αγωνιστών του Πνεύματος και της Πατρίδος. Παρά τις δυσμενείς συγκυρίες και, σε πείσμα των επιρροών που δέχεται, πορεύεται τη στενή και τεθλιμμένη οδό του Χριστού. Ζητά και αναμένει από την Εκκλησία του και την Πολιτεία ελπίδα και παρηγοριά για το μέλλον, για τους επόμενους αιώνες. Και η παρουσία σας εδώ σήμερα είναι «φωνή αύρας λεπτής», που δίδει σε όλους μας τη δύναμη να συνεχίσουμε… Να συνεχίσουμε να αγωνιζόμεθα για ένα καλύτερο μέλλον, που τα πάντα θα πλημμυρίζουν από το Φως του Χριστού και τα χρώματα της γαλανόλευκης σημαίας».